Çocuklar pandemiden çeşitli şekillerde etkilendi.
Sağlık etkileri:
Pandeminin başında SARS-Cov-2 çocukları hastalandırmıyor diye düşünürken, yeni varyantlar çıktıkça hafif hastalık geçiren çocuklar olduğunu gördük. Bazı çocuklarda covid geçirdikten 2-3 hafta sonra ortaya çıkan tehlikeli MIS-C tablosu ile karşılaştık. Hastalığı ağır geçirip yoğun bakım tedavisi gerektiren hatta yaşamını yitiren çocuklar da oldu.Türkiye’de yaşa göre hastalık ve ölüm istatistikleri açıklanmadığı için hastalanan çocukların gerçek sayılarını bilmedik.
Ruhsal etkiler:
Pandemide alınan ilk önlemler arasında okulların kapatılması vardı. Bu süreçte bir çok çocuk eve kapandı, hareketsiz kaldı, eğitimden soğudu, içine kapandı, ekrana bağımlı oldu.
Yakınların kaybı konusunda kaygılar, uyku bozuklukları ve tikleri ortaya çıkardı. Okullar açıldı ama sürecin çocuklardaki etkileri uzun süre devam etti.
Yakınların kaybı:
Pandeminin başından 31 Ekim 2021 tarihine kadar dünyada 5 milyon kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. İstatistiklere göre 5,2 milyon çocuk bir ebeveyn veya bakıcı kaybetti. Dünyadaki her bir covid-19 ölümü ile bir çocuk öksüz veya bakıcısız kaldı. Doğurganlığın yüksek olduğu Afrika, Doğu Akdeniz, Güney Doğu Asya bölgesinde bir erişkin kaybı birden fazla çocuğun öksüz kalması ile sonuçlandı.
1 Mart 2020-31 Ekim 2021 arasında 491, 300 kadar 0-4 yaş arası çocuk, 736,800 kadar 5-9 yaş arası çocuk, 2,120,900 kadar 10-17 yaş arasındaki çocuk öksüz kaldı. Ebeveyn ve bakıcı kayıplarında 30 Nisan-31 Ekim arasında % 90 oranında artış görüldü. Aşıya ulaşımdaki eşitsizlik, yeni varyantların ortaya çıkması bu oranlarda değişiklilere neden olduğu tahmin edildi.
Babalar daha çok öldü
Dünyadaki ebeveyn kayıplarının %76,5’i erkek, %23,5’i kadındı. Covid-19 erkekleri daha fazla etkilemiş ve öldürmüştü. Bu nedenle babasını kaybeden çocuk daha fazla oldu. Ailenin ekmeğini kazananın kaybı, ekonomik sıkıntıları birlikte getirdi. Afrika’da yapılan çalışmalar babanın kaybınının aile güvenliğini etkilediğini gösterdi. Çocukların cinsel şiddete maruz kalması yanısıra ergenlerin evliliği ve hamileliği arttı.
Ebeveyn kaybının sosyal etkileri
Ebeveynlerini kaybeden ve küçük yaşta bakımevlerine yerleştirilen çocuklarda kavrama ve algı bozukluklarının oluştuğu, şiddete maruz kalma ve istismarın daha fazla yaşandığı bilinmektedir. Bu nedenle Covid öksüzlerinin güvenli, sevecen koruyucu ailelere teslim edilmesi önerilmektedir. Ülke yönetimlerinin Covid-19 ilişkili planları mutlaka çocukların sağlık ve sosyal gereksinimleri dikkate alınarak hazırlanmalıdır.
Kaynak : www.thelancet.com/child-adolescent https://doi.org/10.1016/S2352-4642(22)00005-0
Comments